Cây hàm ếch

Cây hàm ếch hay còn được biết đến với tên gọi trầu nước, tam bạch thảo, đường biên ngẫu,... Tên khoa học là Saururus chinensis, tên dược là Herba Saururi chinensis. Loại cây này thuộc họ lá giấp (Saururaceae)

Hàm ếch thuộc họ cây thân thảo, sống lâu năm. Cây mọc đứng, cao khoảng 30-80cm, không phân nhánh. Thân và lá cây có màu xanh, thân phân thành nhiều đốt, có gờ ở xung quanh. Lá to, hình trứng, mọc so le, đầu lá nhọn, gốc lá tròn hay hình tim. Cây ra hoa vào tháng 4 - 8 hằng năm. Hoa màu trắng, nhỏ, tạo thành chùm mọc thõng xuống ở ngọn cây.

Cây hàm ếch là loại cây ưa ẩm. Chúng thường mọc ở nơi ẩm ướt như ruộng, ven sông suối,... Hiện nay, chúng còn được trồng tại các hộ gia đình để làm rau thơm ăn kèm trong các bữa ăn. Ở Việt Nam, cây hàm ếch mọc nhiều ở các tỉnh phía Bắc.

Cây hàm ếch không những là loại rau rừng ngon mà còn là cây thuốc nam điều trị bệnh viêm thận, phù thận, phù toàn thân rất tốt. Ảnh internet.

Công dụng cây hàm ếch

Theo Y học cổ truyền

Công dụng: Hàm ếch có tác dụng lợi niệu, thanh nhiệt, giải độc và tiêu thũng.

Chủ trị: Dược liệu hàm ếch có công dụng trị một số bệnh lý về đường tiết niệu, bệnh sởi, viêm thận phù thũng, bệnh bạch đới, viêm hạnh nhân, viêm mạch bạch huyết, thấp khớp tạng khớp, ung thư gan, viêm vú, rắn cắn,… Ngoài ra, loại dược nhiều này còn trị một số bệnh lý ngoài da như chàm eczema, viêm mủ da, mụn nhọt,…

Theo y học hiện đại

Cây hàm ếch chưa rất nhiều thành phần hóa học khác nhau. Loại cây này có chứa một loại tinh dầu, trong đó có methyl-n-nonyl-ceton và myristicin. Thân, lá và hoa của cây chứa hyperin, quercetin, rutin. Ngoài ra, nó còn chưa các chất như aristolactam A II, daucosterol, acid elagic, corilagin. Cây hàm ếch còn có thành phần khác gồm acid glutamic, tryptophan, valin, serin, alanine, nhiều acid béo (acid palmitic, acid stearic, acid oleic và acid linoleic).

Một số tài liệu nghiên cứu khoa học mới nhất cho biết, dung dịch cây hàm ếch 50% có tác dụng ức chế vi khuẩn nhóm Staphylococcus và vi khuẩn thương hàn.

Trong Y học cổ truyền cây Hàm ếch có công dụng điều trị một số bệnh lý. Ảnh internet.

Bài thuốc chữa bệnh cây hàm ếch

Chữa mụn nhọt sưng tấy (chưa vỡ mủ): Nếu bị mụn nhọt sưng tấy, nốt mụn to, chưa vỡ mủ thì có thể lấy lá hàm ếch tươi rửa sạch, giã nhỏ đắp vào vùng da bị tổn thương (trước khi đắp cần rửa sạch, lau khô da). Dùng gạc sạch băng lại để lá không bị rơi, đắp ngày 3 lần, mỗi lần 2 giờ. Dùng liền 3 ngày sẽ thấy hiệu quả tốt.

Chữa gout: Dùng 65g (khô) hoặc 100g (tươi) cây hàm ếch sắc 1,5 lít còn 0,5 lít sắc 2 nước, uống trong ngày. Dùng liên tục trong 7 ngày.

Chữa đau nhức xương khớp do thay đổi thời tiết: Chuẩn bị hàm ếch 30g, rửa sạch cho vào ấm, đổ thêm 500ml nước đun sôi. Dùng nước này uống thay trà hàng ngày. Mỗi tuần là 1 liệu trình.

Chữa viêm thận, phù thận: Chuẩn bị 30g (khô) hoặc 80g (tươi) thân lá cây hàm ếch sắc 1,5 lít còn 0,5 lít sắc 2 nước , uống trong ngày. Sử dụng liên tục trong 14 ngày.

Hoặc dùng 80g thân lá tươi, đen rửa sạch, để dáo nước, giá nát, ép lấy nước uống tươi. Sẽ giúp lợi tiểu tốt hơn.

Điều trị phù thũng, tiểu rắt, giúp lợi tiểu: Để lợi tiểu nhanh các bạn nên dùng thân lá tươi khoảng 80g, đen rửa sạch, để dáo nước, giá nát, ép lấy nước uống tươi.

Nếu không có lá tươi có thể dùng thân lá khô 30g, đun với khoảng 800ml nước, đun cạn lấy 400ml nước uống trong ngày.

Chữa bệnh tiểu khó, nước tiểu đục: Rễ tươi cây 30g. Sắc nước uống mỗi ngày, uống nhiều ngày.

Chữa khí hư bạch đới: Hàm ếch 60g, thịt lợn nạc 70g. Thịt lợn băm nhỏ, ướp xào cho vừa, thêm nước đun thành canh. hàm ếch thái nhỏ cho vào nấu chín ăn cả cái lẫn nước. Cách ngày ăn một lần, dùng liền 10 lần.

Viêm đau bao tử: Dùng thân lá hàm ếch khô 40g, đun nước uống trước bữa ăn khoảng 20 phút.

Chữa chảy máu cam do nhiệt: Chuẩn bị tam bạch thảo 15g, rễ đỗ quyên 15g. Cho cả 2 vị thuốc vào ấm, đổ thêm 700ml nước, sắc còn 250ml. Chia nước thuốc thành 2 lần uống trong ngày. Uống liên tục 10 ngày là một liệu trình.

Chữa sỏi bàng quang, sỏi niệu đạo: Hàm ếch, dây tơ hồng lục, dây cát ken (dây xanh), bòng bong, kim tiền thảo, cỏ tháp bút, mỗi vị 25g. Sắc nước uống.

Chữa viêm gan, xơ gan cổ trướng: Hàm ếch 80g, ô rô cạn (đại kế), cỏ lưỡi rắn, mỗi vị 60g. Sắc nước uống hàng ngày.

Hoặc sử dụng thân lá hàm ếch khô 60g – 70g đem kết hợp với cây an xoa sao vàng 40g, bạch hoa xà 50g rửa sạch, sắc với khoảng 1,5 lít nước, đun cạn cô lấy khoảng 300ml. Chia nước làm nhiều phần và cho bệnh nhân uống trong ngày.

Chữa bệnh hen suyễn, viêm đường hô hấp, gan nhiễm mỡ: Sử dụng thân lá của cây hàm ếch khô khoảng 40g đem rửa sạch đun nước uống hàng ngày. Nên kiên trì áp dụng sẽ thấy hiệu quả như ý.

Chữa chân phù nề, đau, tiểu tiện ít: Rễ cây hàm ếch giã nát, lấy nước uống với rượu.

Lưu ý khi sử dụng cây hàm ếch

Không dùng cho phụ nữ mang thai.

Không nên tự ý dùng khi chưa tham khảo ý kiến bác sỹ.

Cây hàm ếch với các tác dụng như chữa mụn nhọt mới mọc, viêm đường tiết niệu, sỏi niệu, cao huyết áp. Cây được sử dụng nhiều trong phạm vi nhân dân. Tuy nhiên cũng giống như các vị thuốc khác, Quý bạn đọc cần tham khảo ý kiến chuyên gia trước khi sử dụng để có hiệu quả tốt nhất.